Kiedy francuski staje się angielskim, czyli krótka historia o tym, jak Brytyjczycy w sprytny sposób przyswoili sobie francuskie słowa.
A więc tym razem o zapożyczeniach z języka francuskiego w języku angielskim, a nie jak dotychczas o galicyzmach w języku polskim.
Poznaj 3 powody, dla których nauka angielskiego, gdy zna się już francuski, niekoniecznie jest prostsza.
A także 5 sposobów, by poprawnie używać francuskie ”pardon” w języku angielskim.
GALICYZMY W JĘZYKU ANGIELSKIM
Według Wikipedia, co najmniej 29% słów w języku angielskim pochodzi właśnie z języka francuskiego.
Kolejne 29% wyrazów obcych w angielskim to efekt wpływu łaciny. Ale co ciekawe nie wiadomo tak do końca, które z zapożyczonych łacińskich słów faktycznie pochodzi bezpośrednio z łaciny, a które z łaciny… przez francuski.
Reszta pożyczek językowych w angielskim wywodzi się w 26% z języków germańskich, 6% z greckiego i 10% z pozostałych języków.
Zatem bez dwóch zdań francuskiego w angielskim jest najwięcej!
MNÓSTWO FRANCUSKICH SŁÓW W JĘZYKU ANGIELSKIM
Ta informacja na pewno ucieszy wszystkich tych, którzy znają już język angielski, a chcą nauczyć się francuskiego.
Bo cóż to dla nich oznacza?
Nie mniej nie więcej niż to, że ”na dzień dobry”, teoretycznie, znają już kilka tysięcy francuskich słów.
Tylko pozazdrościć.
Z drugiej strony można również rzec, że to jest także dobra wiadomość, dla tych, co znają francuski i uczą się angielskiego.
Nie dość, że angielski jest taki łatwy, to jeszcze znajomość francuskiego dodatkowo ułatwia jego biegłe opanowanie.
Ale czy na pewno?
CZY NAUKA ANGIELSKIEGO, GDY ZNA SIĘ FRANCUSKI JEST PROSTSZA?
A oto i 3 powody, dla których nauka angielskiego, gdy zna się już francuski, niekoniecznie jest prostsza:
1. Brytyjska wymowa francuskich słów
Fakt francuskich słów w angielskim jest całe mnóstwo.
Szkopuł jednak w tym, że znając język francuski i ucząc się angielskiego, nierzadko można zdębieć słysząc, jak Brytyjczyk wymawia słowa francuskiego pochodzenia.
Pierwsze lepsze przykłady obrazujące to zjawisko:
– bon voyage [bɔ̃ vwajaʒ]: UK /ˌbɒn vɔɪˈjɑːʒ/, USA /ˌbɑːn vwaɪˈɑːʒ/
– entourage [ɑ̃tuʀaʒ]: UK /ˈɒntʊrɑːʒ/, USA /ɒntʊˈrɑːʒ/
– adieu [adjø]: UK /əˈdjuː/, USA /əˈduː/
Co ciekawe, w języku angielskim wszystkie wyrażenia pochodzenia francuskiego wymawiamy, stosując angielską wymowę, bez względu na to, czy brzmi to dla Ciebie dziwnie czy też nie.
Francuska wymowa, francuskich słów, w języku angielskim jest traktowana jako błąd.
Chociażby dlatego, że może ona spowodować utrudnienia w komunikacji z brytyjskim native speakerem.
Innymi słowy, jak powiesz do Brytyjczyka poprawną francuszczyzną, to biedak po prostu Cię nie zrozumie.
2. Brytyjska pisownia francuskich słów
Kolejną drażliwą w tym temacie kwestią jest brytyjska pisownia zapożyczonych z francuskiego słów.
Pozwól, że zobrazuję Ci to na kilku przykładach:
– à propos [pʀɔpo]: UK apropos (pisane ciągiem i bez akcentu) /ˌæp.rəˈpəʊ/, USA /ˌæp.rəˈpoʊ/
”I had an email from Mark 2 days ago – apropos (of) which, did you send him that report?”
”Apropos what you said yesterday, I think you made the right decision. You’ll see…”
– rendez-vous [ʀɑ̃devu]: UK/USA rendezvous (pisane ciągiem) /ˈrɒndɪvuː/
Dla ciekawostki jeszcze dodam, że Brytyjczycy są na tyle sprytni, że nie dość, że zapożyczyli od Franzuzów ich rzeczownik rendez-vous, to jeszcze, wyczarowali sobie z niego czasownik spotykać się.
Takiego czegoś to nawet Francuzi nie wymyślili, a zapewniam, że bardzo z nich pomysłowy naród!!!
Więc nie zdziw się, jak usłyszysz od Brytyjczyka przykładowo:
”Yesterday, at 4 p.m., I rendezvoused with Tom as planned”,
”After a minute or two the group rendezvoused outside the office”,
czy też
”Conference over, I rendezvoused with my team next Monday in Paris”.
Cóż począć?! Tak się ponoć mówi po angielsku, choć brzmi i wygląda to strasznie dziwacznie, wręcz sztucznie.
Jak dla mnie to swoisty potworek językowy… blee…
3. Brytyjskie zastosowanie francuskich słów
A jakby tego było jeszcze mało, niektóre z zapożyczonych przez Brytyjczyków francuskich słów należy używać tylko w określonych sytuacjach, na przykład francuskie ”pardon”.
PARDON
Dobrze pamiętam dzień, w którym po raz pierwszy na zajęciach z języka angielskiego usłyszałam pewne tajemnicze zdanie:
”I beg you… your… no właśnie, nie bardzo wiedziałam co: paten, paden”? Że co?
W ustach mojej nauczycieli zabrzmiało ono nieziemsko elegancko, dystyngowanie.
I na dodatek jeszcze bardzo melodyjnie (w każdym razie bardziej melodyjnie niż dotychczas przeze mnie poznane angielskie słowa czy zwroty), więc nie odpuściłam i drążyłam temat dalej.
Co się okazało?
Tym tajemniczym słowem, było francuskie ”pardon”.
Francuskie słowo wymawiane przez Brytyjczyków w bardzo niefrancuski sposób.
To znaczy nie jako [paʀdɔ̃], /ˈpɑːdən/ (w wersji amerykańskiej nieco bardziej słychać francuskie”r”).
Ale wymowa to jedno…
5 SPOSOBÓW, BY POPRAWNIE UŻYWAĆ FRANCUSKIE ”PARDON” W JĘZYKU ANGIELSKIM
Wystarczy zerknąć do słownika, by dowiedzieć się, że francuskie ”pardon” można w języku angielskim użyć w co najmniej 5 sytuacjach, a mianowicie, gdy:
1. Czegoś się nie dosłyszy i chce się, by ktoś powtórzył
– „It’s raining. Take an umbrella with you„.
– „Pardon?” (Słucham?)
– „I said take an umbrella with you„.
2. Chce się przeprosić za swoje mało eleganckie zachowanie np. beknięcie, pruknięcie i takie tam…
Wtedy zazwyczaj wystarczy zdawkowe ”Pardon me” (Przepraszam).
Choć jak to się mówi… grzeczności nigdy za wiele i takie oto zdanie też nikomu nie zaszkodzi:
”I beg your pardon for my awful behaviour last night”.
3. Popełni się jakiś błąd
No chociażby, gdy ktoś coś powie na open space’ie i zabierzesz głos w tej sprawie. Po czym usłyszysz:
Ale ja nie do Ciebie mówiłem!
Wtedy spokojnie możesz odpowiedzieć:
”I beg your pardon. I thought you were speaking to me”. (Przepraszam…)
Tak wiem dla Polaka brzmi to nieco upokarzająco. W końcu angielski czasownik ”to beg” oznacza żebrać czy też błagać. Sama nie wiem, co gorsze.
Ale dla Brytyjczyka, to po prostu ”Przepraszam”, tyle tylko, że wypowiedzenie w bardziej grzecznościowej formie.
4. Chce się dać komuś do zrozumienia, że jest się oburzonym tym, co ten ktoś powiedział
”I beg your pardon, young lady – I don’t want to hear you speak like that again!”. (Wypraszam sobie, ….)
5. Chce się zwrócić czyjąś uwagę, poinformować kogoś, że zrobił coś niegrzecznego lub też zwyczajnie się pomylił
– ”Could you pass me the Dijon mustard please?”
– „(I) beg your pardon, this is not Dijon mustard, this is my special, homemade BBQ sauce.”
AMERYKAŃSKIE ”PARDON ME”
I na zakończenie tego wątku jeszcze mała uwaga.
Od Amerykanina spodziewaj się raczej usłyszeć ”pardon” w wersji rozszerzonej o ”me”, tj.”Pardon me”.
Czyli na przykład coś w stylu:
’’Pardon me – what did you say your name was?” (prośba o powtórzenie)
albo
”I hope that you will pardon me” (prośba o wybaczenie)
W każdym razie nie licz za bardzo, że usłyszysz od nich brytyjskie ”I beg your pardon”.
Zdania typu:
”Oh, I am sorry for what I just did. I beg your pardon! I didn’t see your foot there!”
jednak należą do rzadkości.
Bo co tu dużo pisać, ”I beg your pardon” jest po prostu zbyt oficjalne dla ”luzackich” Amerykanów.
Zdecydowanie bardziej wolą krótszą i mniej formalną wersję ”Pardon me”, a jeszcze chętniej sięgają po zwykłe ”Excuse me”.
FRANCUSKIE WYRAŻENIA W JĘZYKU ANGIELSKIM
Teraz już wiesz, że zapożyczenia z języka francuskiego wiodą prym, nie tylko w języku polskim, ale również i angielskim.
Że znajomość francuskiego może jednak nie wystarczyć, by poprawnie wymawiać, pisać i używać francuskie wyrażenia w języku angielskim.
Myślę jednak, że i tak warto podejmować próby bycia, co najmniej tak uprzejmym jak Brytyjczyk i tak dystyngowanym jak Francuzi, a przynajmniej ich język.
Przydatna wiedza językowa, podziel się ze znajomymi!
Bądź na bieżąco:
– zapisz się na newslettera (otrzymasz dostęp m.in. do e-booka ”Efektywna nauka języka”);
– obserwuj bloga FRANG na Facebooku, Twitterze lub Google+.
ANKIETA ”ANGIELSKI” + NIESPODZIANKA
Jeśli szukasz dodatkowych informacji, potrzebujesz pomocy, materiałów do nauki języka angielskiego, to koniecznie mi o tym napisz w poniższej ankiecie, bym wiedziała, jaką wiedzą, jakimi materiałami do nauki, powinnam się z Tobą podzielić.
Dla osób, które wypełnią ankietę i zostawią do siebie adres email mam niespodziankę 🙂
Byłam kiedyś we Francji na wymianie i dogadywaliśmy się po angielsku. Powiem szczerze, że z wymową angielskich słów przez Francuzów, jest tak samo jak z wymową francuskich słów przez Brytyjczyków – tragicznie! Ciężko było się porozumieć, trzeba było oswoić się z tymi francuskimi naleciałościami 🙂
Pytanie tylko, ile takie ”oswojenie się” zajmie i czy w ogóle da się oswoić?
francuskiego nigdy się nie uczyłam ale lubię go słuchać…może kiedyś:))
Zazwyczaj od słuchania ”miłość do francuskiego” się zaczyna, więc to dobrze wróży 🙂