Koncepcja S.M.A.R.T. a skuteczna nauka języków obcych.
Sprawdzony przepis na to, jak wyznaczać sobie cele językowe, tak by je osiągnąć.
SUKCES W NAUCE JĘZYKÓW OBCYCH
Sukces w nauce języków obcych bezspornie wiąże się z konsekwencją w działaniu.
Gdy ktoś mnie pyta:
”Jak (wy)trwać w nauce języka obcego?”
to odpowiadam:
”Ucz się tak, byś widział efekty swojej pracy!!!”
Niby prosta i oczywista rada, a jednak zamiast pomóc powoduje, że mnożą się kolejne pytania:
”Wszytko fajnie, tylko co dokładnie mam robić, by moja nauka była efektywna?”
Na dobry początek zadaj sobie 3 najważniejsze pytania.
Szczera odpowiedź na nie pomoże Ci:
– zmotywować się do pracy,
– obrać odpowiedni kierunek nauki,
– opracować skuteczną strategię działania.
Niemniej jednak to jeszcze trochę za mało…
W trakcie nauki języka obcego trzeba jeszcze umiejętnie wyznaczać sobie cele językowe.
„A cóż to takiego te cele językowe?”
Cele językowe są – jak każdy inny cel – opisem stanu oczekiwanego, tego do czego się dąży, tyle tylko, że w przypadku celów językowych, dąży się do osiągnięcia pewnej trwałej zmiany – widocznych postępów – w nauce języka obcego.
Cele językowe nadają sens samej nauce.
Osiąganie ich powoduje, że stajemy się bardziej zadowoleni z siebie, a świadoma i wytrwała praca nad osiągnięciem wyznaczonych celów językowych, nieuchronnie prowadzi do ich realizacji.
Innymi słowy nie sposób nie zauważyć efektów swojej pracy – nauki języka.
Zatem sam widzisz, że naprawdę warto opanować taką umiejętność, jaką jest skuteczne wyznaczanie celów językowych.
W TRAKCIE NAUKI: BĄDŹ SMART!
A skoro już mowa o wyznaczaniu celów, to na pewno znasz, albo chociaż słyszałeś o S.M.A.R.T., czyli koncepcji formułowania celów, która jak łatwo się można domyślić nie przez przypadek uchodzi za ”mądrą” – (ang. smart – bystry, mądry, inteligentny… elegancki).
A tak na poważnie, S.M.A.R.T. to po postu akronim od angielskich słów:
Specific
Measurable
Achievable
Relevant
Timescaled
Bo cele, które sobie stawiasz, powinny być:
specific (simple) – konkretne,
measurable – mierzalne,
achievable (attainable) – osiągalne,
relevant – istotne,
timescaled (time-bound, time based, time-framed, timely) – określone w czasie.
A więc sformułowany przez Ciebie cel powinien być:
1. Konkretny
Szczegółowo opisany, sformułowany jednoznacznie, nie pozostawiający miejsca na luźną interpretację.
2. Mierzalny
Taki byś był w stanie ocenić liczbowo stopień jego realizacji, czy został osiągnięty w 100%, czy też nie.
3. Osiągalny
Realistyczny i nie zbyt ambitny, byś wierzył w jego osiągnięcie.
4. Istotny
Stanowić określoną wartość dla Ciebie, być ważnym krokiem naprzód, bo w końcu to Ty będziesz go realizował.
5. Określony w czasie
Ograniczony czasowo, mieć dokładnie określone ramy czasowe w jakich zamierzasz go osiągnąć, ponieważ wyznaczenie ostatecznego termin realizacji – jak to kiedyś usłyszałam ”linii śmierci”… (ang. deadline – ostateczny termin) – mobilizuje do działania.
No dobrze, ale przecież ta koncepcja formułowania celów S.M.A.R.T. dotyczy zarządzania projektami, a nie nauki języków obcych!!!
Tak sądzisz?
To spójrz, jak mądrze można wykorzystać koncepcje S.M.A.R.T. do praktycznej nauki języków obcych.
KONCEPCJA S.M.A.R.T. A NAUKA JĘZYKÓW OBCYCH
A więc po kolei.
Co powiesz na takie oto cele językowe:
– „Nauczę się jakiegoś nowego języka”,
– „Nauczę się kilku nowych słówek po angielsku”,
– „Napiszę coś po francusku” itp.
Brzmią całkiem znajomo, czyż nie?
A pamiętasz, czy choć jeden z nich udało Ci się zrealizować?
Twoja odpowiedź negatywna na powyższe pytanie specjalnie mnie nie zdziwi i o tym właśnie będzie za chwilę, ale jeśli odpowiedziałeś pozytywnie to na usta ciśnie mi się kolejne pytanie:
Skąd wiesz, że udało Ci się zrealizować choć jeden z tych celów (?!) skoro:
1. Specific
Brakuje w nich konkretu. Są zbyt ogólnikowo sformułowane.
A właśnie te konkretne cele najłatwiej jest osiągnąć.
2. Measurable
Nie jesteś wstanie dokładnie ocenić – liczbowo wyrazić – ich realizację czy też jej brak.
Określenia typu – coś, kilka, jakiegoś itp. – nie dają się w żaden sposób zmierzyć.
Dobrze sformułowany cel daje się zmierzyć za pomocą prostej odpowiedzi:
Tak / Nie
3. Achievable
Czy przypadkiem te cele nie są zbyt ambitne?
Ambitne?
Dokładnie tak.
Ambitne, czyli wymagające z Twojej strony ogromnego wysiłku, zaangażowania, być może, na tym etapie zbyt dużych zdolności przy ich realizacji.
Czy oby na pewno będziesz wstanie sam ogarnąć nowy język?
Czy czas jakim dysponujesz jest wystarczający, by sprostać temu, co sobie zamierzyłeś?
Czy posiadasz wystarczające umiejętności, by to coś zrobić?
Czy w razie potrzeby, będziesz miał możliwość poprosić o radę, pomoc jakiegoś lektora czy znajomego?
Innymi słowy warto zawczasu zastanowić się, jakie przeszkody mogą pojawić się na drodze do celu, by móc w porę zareagować.
Trzeba mieć świadomość, że są takie cele, których mimo szczerych chęci, po prostu nie da się samodzielnie osiągnąć i do ich realizacji potrzebna jest jakaś fachowa pomoc, o którą wcześniej trzeba się postarać.
A poza tym, czy według Ciebie, te cele nie są zbyt odległe do osiągnięcia?
Otóż, tak to już jest, że z reguły zbyt ambitne cele językowe są również zbyt odległe do zrealizowania.
To te cele językowe, o których już na samą myśl robi Ci się niedobrze, bo i tak podświadomie już wiesz, że nie ma sensu się męczyć, bo i tak są mało realne do osiągnięcia – czyż nie?!
Cel zbyt ambitny podkopuje wiarę w jego osiągnięcie i motywację do jego realizacji.
A więc stawiając sobie poprzeczkę za wysoko, z mnóstwem przeszkód już na samym starcie, od razu sam sobie podcinasz nie tylko skrzydła, ale i… język.
4. Relevant
Ciężko stwierdzić, czy powyżej sformułowane cele są na tyle istotne, by chciało, się je komukolwiek zrealizować.
Użycie określeń typu – coś, kilka, jakiegoś itp. – raczej nie świadczy o tym, że osiągnięcie tych celów może mieć kluczowe znaczenie dla kogokolwiek, a więc i z ich realizacją może być różnie.
5. Timescaled
Zabrakło w nich również ram czasowych, w jakich zostaną one osiągnięte.
Ostateczny termin realizacji danego celu pozwala na kontrolę i mobilizuje do działania.
Albowiem, czy tego chcesz, czy nie, zegar i tak niemiłosiernie tyka: tik, tak, tik, tak… i nikt za Ciebie niczego nie zrobi, przynajmniej w kwestii nauki języka. Więc jeżeli chcesz dopiąć swego po prostu musisz działać.
Reasumując:
Cel, nad którym nie masz kontroli, nie jest dobry.
A kontrolę zapewnia Ci:
- konkretny opis celu (1),
- liczba pozwalająca ocenić jego realizację (2),
- plan działania (małe kroki, potrzebne wsparcie, antycypacja przeszkód) (3),
- istotność jego realizacji (4),
- data jego osiągnięcia (5).
WYZNACZANIE CELÓW JĘZYKOWE ZGODNIE Z KONCEPCJĄ S.M.A.R.T.
Zatem przy formułowaniu celu językowego (1) nie zapomnij zastanowić się nad takimi kwestiami jak:
W jaki sposób ocenisz realizację swojego celu językowego? Jaka konkretnie liczba pomoże Ci ocenić czy go osiągnąłeś czy nie? (2)
W jaki sposób osiągniesz swój cel? Jakie konkretne działania będziesz musiał podjąć, by go zrealizować? Co takiego będzie Ci niezbędne, by osiągnąć dany cel? Jakie przeszkody mogą pojawić się na drodze do jego realizacji? (3)
Dlaczego akurat taki cel chcesz osiągnąć? Czemu i jak bardzo zależy Ci na jego realizacji? Jakie korzyści osiągniesz realizując ten cel? (4)
Do kiedy zrealizujesz swoje zamierzenia (plan)? Kiedy osiągniesz swój cel? (5)
I dla jasności, nikt nie oczekuje od Ciebie, że od razu będziesz wszystko wiedział.
Chodzi o to, byś miał świadomość tego, co Cię czeka i po co to wszystko robisz. Z czym przyjdzie Ci się po drodze zmierzyć.
Byś nie utknął na przykład z braku odpowiedniej książki, czy niezbędnej na jakimś etapie nauki pomocy kompetentnego nauczyciela.
Byś nie wymyślał górnolotnych celów językowych, których już jutro nie będziesz miał nie tylko ochoty, ale przede wszystkim siły realizować!
Zapewniam Cię, to nie jest S.M.A.R.T.!
Cele językowe, które są S.M.A.R.T. to na przykład:
– do końca miesiąca nauczę się słów nowej francuskiej piosenki Marcela Zanini’ego, pt. ”Tu veux ou tu veux pas?” ,
– do końca tego tygodnia nauczę się wymawiać i pisać 10 nowych zdań po angielsku – 5 z ”make” i 5 z ”do”,
– w ciągu 2 tygodni nauczę się pisać, wymawiać i poprawnie używać ”10 najpopularniejszych francuskich słów i wyrażeń” itp.
BĄDŹ S.M.A.R.T.E.R.
Całkiem niezłe te cele, co?
Ale co stoi na przeszkodzie, by były jeszcze lepsze.
Jeszcze bardziej S.M.A.R.T., czyli – S.M.A.R.T.E.R. i to za sprawą zaledwie dwóch dodatkowych cech:
Exciting
Recorded
Bo cele, które sobie stawiasz, powinny być jeszcze:
exciting – ekscytujące
Cel powinien być również ekscytujący, gdyż właśnie taki cel skutecznie motywuje do działania, a co za tym idzie i do jego realizacji.
Tylko czy nauka języka może być ekscytująca?
Dla pasjonatów językowych na pewno.
A jeśli do nich nie należysz, to znajdź w swoim otoczeniu kogoś, kto pokaże Ci jaką niesamowitą frajdą i zabawą może być nauka języka obcego.
A jeszcze lepiej, pomyśl o korzyściach płynących z osiągnięcia Twojego celu językowego.
Wystarczy, że wyobrazisz sobie, jak ekscytujące mogą być podróże czy studia za granicą i swobodna komunikacja z native’ami, czy też podjęcie w przyszłości fajnej i lepiej płatnej pracy w Polsce lub za granicą.
Taka wizja przyszłości chyba brzmi wystarczająco ekscytująco?!
recorded – zapisane
Zapisanie celu ma wielką moc sprawczą.
Bowiem o zapisanym celu nie za bardzo da się zapomnieć.
W końcu nie można udawać, że cel nigdy nie istniał, skoro został zapisany.
I co najważniejsze zapisanie celu motywuje do jego osiągnięcia, bo zapisanie celu na papierze to jak podpisanie umowy o pracę z samym sobą na realizację swoich marzeń – nie tylko językowych.
A o to chyba warto powalczyć?!
OCENA REALIZACJI CELÓW JĘZYKOWYCH
Ale jeszcze jedna korzyść płynąca z zapisywania celów językowych.
A mianowicie cele językowe, które są spisane na kartce papieru można na bieżąco weryfikować i z dumą, świętować swoje sukcesy, odhaczając raz po raz cele, które udało się osiągnąć w wyznaczonym czasie.
A co jak się nie uda zrealizować celu?
To właśnie ta kartka papieru z zapisanym celem językowym pozwoli Ci na szybkie przeanalizowanie – co takiego zawiodło, że plan się nie powiódł.
Wtedy nie pozostaje nic innego, jak przeformułować cel (1), albo poprawić plan działania (3) lub też zmodyfikować datę jego realizacji (5) tak, by jego osiągnięcie było bardziej realne.
Najważniejsze, by się nie poddawać, a gdy się wreszcie uda, odpowiednio się nagrodzić za trud i pracę!!!
S.M.A.R.T.E.R. = EFEKTYWNA NAUKA JĘZYKÓW OBCYCH
Jak widzisz koncepcja S.M.A.R.T. nie tylko nadaje się do formułowania celów w dziedzinie planowania i zarządzania projektami, ale równie dobrze może być wykorzystana w innych dziedzinach Twojego osobistego życia, na przykład, do osiągania wymiernych rezultatów w nauce języków obcych.
Co jak co, ale koncepcja S.M.A.R.T. idealnie wpisuje się w praktyczną, a więc i skuteczną naukę języków obcych.
Jestem przekonana, że teraz już wiesz, jak (wy)trwać w nauce języka obcego.
Co dokładnie powinieneś robić, jakiego typu cele językowe powinieneś sobie wyznaczać, by nie tylko się nie poddać w trakcie nauki, ale i mieć z niej coraz więcej satysfakcji, widząc wymierne efekty swojej systematycznej (niekoniecznie ciężkiej, żmudnej i nudnej!!!) pracy.
Jestem przekonana, że działając mądrze, czyli m.in. zgodnie z 5 postulatami dotyczącymi cech, którymi powinien charakteryzować się poprawnie sformułowany cel (nie tylko językowy) spełnisz swoje marzenia, czy to o awansie w pracy, wyjeździe za granicę na studia czy też do dobrze płatnej pracy, czy chociażby o niesamowitych wakacjach w komfortowej atmosferze z dala od domu.
Pamiętaj!
Jeśli masz wystarczająco dużo chęci i mądrze wyznaczasz swoje cele to nie ma takiej siły, która by Cię powstrzymała przed osiągnięciem sukcesu – językowego, osobistego i zawodowego.
BONUS – MATERIAŁ DO POBRANIA
Aby ułatwić Ci formułowanie Twoich celów językowych i oczywiście zapisywanie ich na papierze, przygotowałam specjalny arkusz służący do szybkiego i poprawnego formułowania celów językowych.
Co więcej, arkusz ten jest integralną częścią e-booka, mojego autorstwa, pt. ”Efektywna nauka języka”, w którym znajdziesz również wiele praktycznych wskazówek dotyczących samej strategii uczenia się.
E-book ”Efektywna nauka języka” możesz pobrać tutaj.
Spodobał Ci się artykuł, udostępnij go znajomym!
Bądź na bieżąco!
Obserwuj bloga FRANG na Facebooku, Twitterze lub Google+.
